Zowel in Indonesië als in Maleisië heb ik nu de ervaring opgedaan om in een kampung een of meerdere dagen te overnachten. Een kampung is een vaak ommuurde wijk van een dorp of buitenwijk van een grote stad. Vaak iets primitiever dan in de grote stad, maar waar je wel het beste in contact komt met de gebruiken en tradities van de lokale bevolking. En ik vind het er meestal veel gezelliger dan in de grote stad. Maar je dient dan wel met een aantal puntjes rekening te houden.

Slippers uit bij de voordeur

Voordat je vol enthousiasme naar binnen stapt: doe je schoenen of slippers uit. Het is niet netjes en schoon om die aan te houden. Als je liever niet op blote voeten loopt binnenshuis, vraag dan de gastheer of -vrouw om binnenslippers. Of neem zelf je eigen slippers voor binnenshuis mee.

Ga trouwens nooit gedachteloos en zonder goed op te letten de deur uit. Er ligt vaak een enorme verzameling aan slippers voor de deur en je ligt zo op je giechel als je niet uitkijkt. Eigenlijk lukt het ook niet om gedachteloos de deur uit te lopen. Alle slippers liggen vaak door elkaar heen. Voordat je je beide slippers dus bij elkaar hebt gevonden, ben je wel een tijdje verder.

Moskee

Maleisië en Indonesië zijn grote moslimlanden. De moskee is nooit ver weg. Vijf keer per dag wordt er opgeroepen tot gebed. Ook ’s ochtend (heel) vroeg. In Nederland zou ik dat té vroeg vinden, maar in de tropen is het dan gewoon tijd om op te staan. Naar verhouding is het dan ook nog redelijk koel. Dus, hoor ik ’s ochtends de moskee, dan is dat mijn wake-up call. Letterlijk.

Kukeleku

In de kampung loopt er altijd wel een haan rond. Of meerdere. Het zou zomaar zo kunnen zijn dat de huiseigenaar zijn eigen haan bezit die hij trots in een hok aan zijn huis houdt. Ik weet niet of het aan warme weer ligt, maar de hanen in de kampung die ik heb meegemaakt waren vaak iets te enthousiast om te kukeleku’en (of is het gewoon kukelen?). Dat wil zeggen, om 2 uur ’s nachts begint het vaak al. Heb je meerdere hanen in de kampung, dan moeten ze allemaal ook nog zo nodig elkaars kukeleku beantwoorden. En in het ergste geval gaat dat door totdat de imam oproept tot het eerste gebed. De hanen weten blijkbaar dat ze dan wel even stil moeten zijn.

Mandi

Mandi’en gebeurt meerdere keren per dag. Het is warm, je zweet snel en voor je het weet, ruik je een uur in de wind en plak je aan alle kanten. En dat wil de gemiddelde mens niet. Vaak mandi’en is dan de remedie: even een snelle opfrisbeurt door een plens koud water uit de mandibak over je heen te gieten. Een mandibak is een betegelde bak of grote plastic teil met koud tot lauw water wat je door middel van een klein schepemmertje over je heen plenst.

Maak niet de fout zoals een Nederlandse oom van mij ooit deed, om met je dikke derrière en je hele hebben en houden in de mandibak te gaan zitten. En nadat je klaar bent de stop eruit trekken. Het is geen bad. In het ergste geval heb je er op die manier voor gezorgd dat de rest van de aanwezigen de komende uren niet kan mandi’en omdat er maar een klein straaltje water uit de vulslang of kraan komt sijpelen (wat meestal het geval is).

Nog een fout die je kunt maken is te enthousiast je haren spoelen na het shampoo’en waardoor een deel van het schuim in de mandibak eindigt. En dat dan opeens het water wel met een enorme straal uit de kraan spuit en je die niet goed dicht kunt draaien… ☹ . Schuimparty verzekerd! Been there, done that.

De laatste ook veel gemaakte fout: je geopende toilettas op het richeltje van de mandibak zetten. Het is maar een klein richeltje en valt je tas er dan vanaf dan is dat vaak in de mandibak en niet ernaast. Het water in de mandibak heeft duistere aantrekkingskrachten…

Hurk-WC

De standaard WC in de kampung is vaak een hurk-WC. Denk aan de Franse toiletten langs de snelweg. Verwacht geen WC-papier. De mensen daar gebruiken over het algemeen geen papier maar gewoon water uit een slangetje naast de WC of het water uit de mandibak.

Soms heb je wel een zit-WC. Maar de bril is bijna altijd nat, omdat er met water wordt schoongemaakt. De bril moet je dus eerst droogmaken met je eigen meegebrachte WC-papier of gewoon erboven hurken. Je ontkomt er niet echt aan als je het droog wilt houden.

Wel of geen airco, that’s the question

Klap maar in je handjes als er airco is. In de tropen en vooral in een kampung zijn de nachten vaak zo ontzettend heet. En zie dan maar in slaap te komen. Een ventilator is vaak wel aanwezig. Ook handig om de muggen weg te houden trouwens.

Als er een airco (aan) is, dan is dat vaak op een (te) lage temperatuur. Je krijgt er vaak een aantal dekens bij, voor als het te koud wordt in de nacht. Dat je de temperatuur van de airco ook hoger kunt zetten zodat je niet zoveel dekens nodig hebt, heeft bij menig gastheer of -vrouw al een aha-erlebnis opgeleverd. Kleine tip, ook al vind je 16 graden heerlijk om in te slapen: doe het niet! De overgang naar de warme temperaturen buiten de gekoelde kamer is te groot. Je acclimatiseert niet, waardoor je ook minder van je vakantie kunt genieten. Tenminste, zo heb ik dat ervaren. 20 of 21 graden is koel genoeg en een iets minder grote overgang naar de grote, boze (en vooral bloedhete) buitenwereld.

Eten totdat je er bij neervalt

Eten is belangrijk in Maleisië en Indonesië. Dat is in een kampung niet anders. Sta er niet raar van te kijken als je gastheer/-vrouw een feestmaal voor jou bereidt (en vooruit, ook voor de rest van de aanwezigen). Want is/zijn er tamu (gast/gasten), dan moet dat gevierd worden. En bij een feestje hoort nou eenmaal eten. Veel eten.

Wat ook leuk is, er is altijd wel ergens een lokale markt of een pasar malam in de buurt, waar je heerlijke streetfood kunt scoren. En ben je echt in een kampung ver weg van de toeristische oorden, dan zou het zo maar zo kunnen zijn dat je een echte bezienswaardigheid bent voor de locals daar. Daar hoort op de foto gaan met jan-en-alleman bij. Of je krijgt van allerlei lokale lekkernijen toegestopt om te proeven. Dat geluk heb ik dan vaak 😉

TV aanwezig? Dan staat die natuurlijk aan

Je hebt een TV niet voor niets. Als je hem hebt, moet je hem ook gebruiken. Het is dan niet per definitie ook zo dat je ernaar moet kijken. Een TV kan ook als achtergrondgeluid dienen. Want een stil huis, dat is maar saai.

Nog meer beesten

Je zit daar vaak net wat meer in de natuur dan in de grote stad. En als dat niet het geval is, heeft een huis in de tropen in veel gevallen net wat meer gaten en kieren dan bij ons. Fijn voor wat frisse lucht, niet voor wanneer je ongedierte buiten wilt houden. Geregeld komt er een polonaise van mieren voorbij, hangt er een grote spin aan het plafond, zijn de muren bezaaid met cikcaks (spreekt uit tjiktjaks, een klein soort hagedisje) of loopt er een verdwaasde kakkerlak rond.

Op de een of andere manier lijkt een kakkerlak altijd de weg kwijt te zijn of te treuzelen welke weg hij moet nemen. Ze gaan nooit in een kordate rechte lijn van A naar B, maar altijd in een soort zigzag. Even wachten en rustig om zich heen kijken om uiteindelijk dan toch maar weer terug te gaan vanwaar hij oorspronkelijk vandaan kwam. Moet je maar opletten. Ik vind die beesten doodeng, maar van een afstandje is het best interessant om ze te observeren. Maar goed, ik dwaal af.

Welke beestjes ik persoonlijk vervelender vind: muggen. Die heb je overal in warme landen. Dus ook in Indonesië en Maleisië. Ik smeerde me altijd trouw in met deet – ik doe altijd trouw wat de Travelclinic mij voorschrijft, maar het maakt niets uit. Ze vinden mijn bloed ook lekker met deet. Toch bleef ik maar smeren, mezelf wijsmakend dat het mogelijk erger zou zijn als ik me niet insmeerde.

Maar sinds enkele jaren heb ik Soffell ontdekt, een anti-muggenspul dat overal in Indonesië te koop is. Ook in Maleisië heb ik het in de winkel zien liggen. Ontzettend goedkoop, verkrijgbaar in verschillende (lekkere) geuren, zonder dat het plakt. En sinds ik Soffell gebruik, word ik niet tot nauwelijks gestoken*. Ik vind het geweldig spul en zou het iedereen aanraden. Je kunt het het beste kopen bij aankomst op het vliegveld of ergens in een mall of Indomaret supermarkt. Een flesjes is omgerekend nog geen 2 euro. Alleen nou nog iets vinden op dat irritante gezoem…

Ach ja, beestjes, dus ook die irritante muggen, horen er nou eenmaal bij in de tropen.

* Helaas werkt het niet tegen de muggen hier in Nederland. Het is echt een middel tegen de muggen die in Zuidoost-Azië voorkomen.

Privacy

Of beter gezegd: geen privacy. Even alleen zijn gaat niet makkelijk. ’s Ochtends, ’s middags, ’s avonds of ’s nachts, er is altijd wel iemand om je heen. Want tamu laat je niet alleen zitten. Die moet je aandacht geven.

Ook de slaapkamer deel je met elkaar. Of gewoon de woonkamer met een aantal matrassen op de grond. ‘Helena, blijf nog maar even liggen. Het is nog vroeg.’ Hartstikke lief natuurlijk, maar als iedereen is opgestaan en aan de slag gaat om te koken, schoonmaken of wat dan ook, het licht brandt, de airco is uitgedaan en de TV aangezet, dan kan ik niet meer slapen. Geeft ook niet. Uitrusten doen we thuis wel weer.

Ben je op vakantie en je krijgt de gelegenheid om bij een local in een kampung te slapen: doen! Die belevenis nemen ze je niet meer af. En ik hoop dat ik je tussen de regels door wat tips heb gegeven zodat de cultuurshock niet al te groot is 🙂